تشریح طرح های مرکز خدمات در حمایت از مسکن طلاب

حجت الاسلام و المسلمین رفیعی گفت: مرکز خدمات تقریباً از سال 80 فعالیت‌های مسکن خود را با یک عملیات جهادی در پردیسان شروع کرد و 10 هزار واحد مسکونی در این شهر ساخته شد، درحالی‌که کمتر کسی تصور می‌کرد یک مجموعه حوزوی موفق به انجام این کار شود.

حجت الاسلام و المسلمین سید علا رفیعی در گفت و گو با خبرنگاران خبرگزاری‌های حوزوی با اشاره به برخی مشکلات مسکن طلاب و روحانیون گفت: به طور کلی در میان طلاب و روحانیون سراسر کشور بیش از 60 هزار نفر فاقد مسکن هستند و با توجه به نرخ ازدواج طلاب مجرد و ورودی‌های حوزه، هر ساله به تعداد این آمار افزوده می‌گردد.
وی بیان کرد: یک فرم خود اظهاری طراحی شده است که طلاب محترم با مراجعه به سامانه مرکز خدمات حوزه‌های علمیه وضعیت مسکن خود را در آن اظهار می‌دارند و وضعیت مسکن طلاب بر همین اساس تحلیل شده است.
معاون مسکن مرکز خدمات عدم توزیع متوازن طلاب را یکی از مشکلات حوزه عنوان کرد و گفت: در قم به ازای هر 35 شهروند یک طلبه داریم و در برخی استان‌های مرزی به ازای هر 4700 شهروند یک طلبه حضور دارد و این عدم توازن یکی از مشکلات حوزه است؛ این موضوع باعث شده است مرکز خدمات در جهت ایجاد توازن، اقدام به ایجاد ظرفیت‌هایی در استان‌های دیگر در جهت بازگشت طلاب به موطن خود کرده است.
وی تصریح کرد: اگر آمار طلاب فاقد مسکن را از نظر جنسیت، ملیت، وضعیت اشتغال، تحصیل و خانوار بررسی و اولویت‌بندی کنیم حدود 25 هزار طلبه مستأجر داریم که در اولویت اقدام قرار می‌گیرند.
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی گفت: مرکز خدمات تقریباً از سال 80 فعالیت‌های مسکن خود را با یک عملیات جهادی در پردیسان شروع کرد و 10 هزار واحد مسکونی در این شهر ساخته شد، درحالی‌که کمتر کسی تصور می‌کرد یک مجموعه حوزوی موفق به انجام این کار شود.
وی ابراز داشت: بیش از 2 هزار واحد مسکونی نیز در استان‌های دیگر ساخته شده است و در مجموع مرکز خدمات از سال 80 تاکنون بیش از 12 هزار واحد مسکونی تولیدی ایجاد کرده است و از سال 94 نیز در زمینه مسکن حمایتی نیز اقداماتی صورت گرفته و حدود 4 هزار واحد کمک حمایتی اعم از خودمالک، مسکن مهر و دیگر ظرفیت‌ها نیز ایجاد شده است.
معاون مسکن مرکز خدمات گفت: استفاده از ظرفیت‌های مسکن روستایی از دیگر اقدامات مرکز خدمات بوده است و از سال 95 تاکنون نیز با تمام مشکلاتی که وجود داشته برای بیش از 500 طلبه اقداماتی صورت گرفته است تا در روستاها مستقر شوند.
وی بیان کرد: طرح ساخت و ساز گروهی نیز از دیگر برنامه‌های مرکز خدمات بوده و طلابی که در جهت ساخت مسکن به صورت گروهی اعلام آمادگی کرده‌اند، مورد حمایت مرکز خدمات قرار گرفته‌اند و در همین راستا حدود 2 هزار نفر صاحب خانه شده‌اند.
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی گفت: در مجموع نزدیک به 20 هزار واحد مسکونی توسط مرکز خدمات ایجاد شده است و 20 هزار طلبه فاقد مسکن در طول این سال‌ها با وجود مشکلات فراوان توانستند خانه‌دار شوند.
وی افزود: طی سال‌های گذشته در فرایند ساخت پروژه‌های تولیدی مرکز خدمات شاهد بی‌مهری‌ها و اعتراضاتی از سوی برخی از متقاضیان بودیم و همین امر مانعی در عزم جدی مسئولان در ساخت مسکن شد و از همین رو مدیران وقت مرکز خدمات تصمیم گرفتند که روند ساخت مسکن را با احتیاط بیشتری ادامه دهند.
معاون مسکن مرکز خدمات گفت: حجت الاسلام و المسلمین میرمحمدی رئیس جدید مرکز خدمات بر این نکته تأکید دارند که یکی از مشکلات معیشتی طلاب بحث مسکن است و اگر بتوانیم قدمی برای مسکن طلاب برداریم بخش مهمی از معیشت ایشان را حل کرده‌ایم، از همین رو ارائه خدمات مسکن در دوره جدید مدیریت مرکز خدمات، جزو برنامه‌های اصلی این مرکز قرار گرفت.
وی به طرح نهضت ملی مسکن اشاره کرد و افزود: در این طرح، قیمت تمام شده هر متر مربع بر پایه 6 تا 8 میلیون تومان و وام با سود 18 درصد با اقساط حدود 4 میلیون تومانی مبنای ساخت قرار گرفته است که با این شرایط کمتر طلبه‌ای می‌تواند در این طرح ثبت‌نام کند.
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی بیان کرد: با توجه به تقویت وام مسکن مرکز خدمات و پرداخت وام تا 200 میلیون تومان و اقساط 2 میلیون و 500 هزار تومانی، شرط دریافت این وام توانایی طلبه در پرداخت اقساط این وام است و این شرط در فرم خود اظهاری موجود است.
معاون مسکن مرکز خدمات خانه دار شدن طلاب با وجود مشکلات معیشتی بسیاری که با آن روبرو هستند را از الطاف خدا دانست و تصریح کرد که حرکت در این مسیر بسیار سخت است و هر سال شرایط سخت‌تر می‌شود.
وی با بیان اینکه با وزیر وقت مسکن و شهرسازی برای ساخت 30 هزار واحد مسکونی نهضت مسکن ملی تفاهم‌نامه امضا کرده‌ایم، گفت: شاید طلاب بخواهند مانند همه مردم در سامانه ثبت‌نام کنند، ولی مرکز خدمات تسهیلاتی را برای طلاب در این طرح در نظر گرفته است و از طرف دیگر موضوع اقلیم و سهمیه‌ها را مرکز مشخص می‌کند؛ یعنی خدمات مرکز برای مسکن مشمول طلاب در موطن آنها است، لذا در شهرهای قم، مشهد و اصفهان شرط بومی بودن و محل صدور شناسنامه متقاضی و پدر لحاظ شده است و در این شهرها فقط برای متقاضیان بومی اقدام خواهد شد.
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی بیان کرد: با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نیز وارد مذاکره شده‌ایم تا از اعتبارات مسکن روستایی و شهری برای طلاب استفاده کنیم و برای ساخت مسکن در شهرهای زیر 25 هزار نفر و 100 هزار نفر تفاهم‌نامه داریم و همچنین با سازمان ملی زمین و مسکن برای دریافت زمین نیز تفاهم‌نامه‌ای امضا شده است.
وی در خصوص مشکلات پروژه پردیس اهواز گفت: زمین این پروژه را سال 94 از سازمان ملی زمین و مسکن خریداری کردیم و در سال 95 در اختیار مرکز قرار گرفت و از زمانی که زمین را گرفتیم تا شروع پروژه یک سال طول کشید. پیمانکاری که انتخاب شد به‌سرعت کار را شروع کرد ولی متأسفانه در سال‌های 96 و 97 یک نوسان تورمی شدیدی در کشور به وجود آمد.
معاون مسکن مرکز خدمات ادامه داد: پیمانکار تا 40 درصد پروژه را به خوبی پیش برد تا اینکه به گرانی‌ها خورد و درخواست تعدیل کرد؛ تعدیل به این معنا است که در قرارداد قید می‌شود اگر در طول قرارداد در کشور تورمی شکل گرفت تعدیل داده شود و معیار تعدیل را دولت اعلام می‌کند؛ دولت فصل‌های تعدیلی را به صورت فصلی اعلام می‌کند ولی در آن زمان به دلیل تورم شدید طول کشید تا تعدیل اعلام شود. دولت با ملاحظه‌ای نرخ تعدیل را اعلام کرد و هیچ‌کدام از پیمانکاران آن را قبول نکردند و پروژه‌های عمرانی بسیاری در کشور متوقف شد.
وی گفت: همچنین در آن زمان افزایش نرخ ارز پیش آمد و با توجه به مشکلات ایجاد شده ناشی از گرانی ارز، پیمانکاران کارها را رها کردند؛ قوانین این امکان را می‌دهند که یا طبق ماده 46 شرایط امور پیمان، پیمانکار وارد لیست سیاه شود و کس دیگری به آنها کار ندهد که هیچ کدام از پیمانکاران مشمول این ماده نمی‌شدند و یا اینکه طبق ماده 48 امور پیمان، بین دو طرف توافق شود و ادامه کار به پیمانکار دیگری سپرده شود.
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی تصریح کرد: در دزفول و اهواز قرار بود که قرارداد را فسخ کنیم ولی پیمانکاری که می‌خواست باقی کار را ادامه دهد 3 برابر پیمانکار قبلی قیمت داده بود و با توجه به تجربه‌ای که در این 20 سال داشتیم پیمانکار را حفظ کردیم تا پروژه را خودش به اتمام برساند.
وی گفت: در آن زمان پروژه‌های بسیاری در کشور متوقف شدند ولی با وجود مشکلات و تلاش بسیار اجازه ندادیم این دو پروژه متوقف شوند؛ البته وقتی پروژه‌ها به گرانی و تورم می‌خورند قیمت آنها بالاتر می‌رود ولی تلاش کردیم با کمترین قیمت این پروژه‌ها اجرا شوند.
معاون مسکن مرکز خدمات ابراز داشت: در پروژه اهواز، آب، برق و گاز وصل شده است و فقط تلفن وصل نیست و همین موارد نیز با مشکلات بسیاری فراهم شده‌اند؛ طلبه‌ها درخواست دارند که دور پروژه دیوار کشیده شود و اگر این کار انجام شود شهرداری دیگر خدمات نمی‌دهد و هزینه جدول‌کشی و محوطه با طلاب خواهد بود.
وی گفت: در طرح نهضت ملی، اگر الگوی مصرف خانه‌ها 70 و 80 متری در نظر گرفته‌ شود و اگر حداقل متری 6 میلیون تومان ساخته شود طلبه باید 200 میلیون تومان داشته باشد که وارد طرح شود و 250 میلیون تومان نیز از طریق وام و طرح‌های حمایتی تأمین می‌شود.
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی بیان کرد: در ابتدا 100 میلیون تومان از وام پرداخت می‌شود و قسط آن یک میلیون 300 هزار تومان است. یعنی اینکه 200 میلیون تومان آورده خود طلاب است و تسهیلان نیز حدود 250 میلیون تومان است تا یک خانه 70 متری تحویل بگیرد.
وی گفت: در پروژه‌های اهواز و دزفول برخی طلاب واحدهای متراژ بالا انتخاب کرده‌اند و توان پرداخت هزینه آن را ندارند و درخواست می کنیم به جای آن یک واحد کوچک‌تر انتخاب کنند تا مشکل مالی نداشته باشند ولی راضی نمی‌شوند.
معاون مسکن مرکز خدمات در پاسخ به این سؤال که آیا ساخت مسکن باعث شده است که عده‌ای از طلاب از تمرکز روی دروس حوزه باز بمانند، گفت: نداشتن خانه و مشکلات معیشت نیز باعث می‌شود طلبه تمرکز نداشته باشد و اگر دو سال سختی بکشد و خانه‌دار شود بسیاری از مشکلاتش حل خواهد شد. وقتی خود طلبه استقبال می‌کند که وارد این طرح شود ما نمی‌توانیم اجابت نکنیم ولی شاید بی‌تأثیر هم نباشد.
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی گفت: در مورد ممتازین و اساتید باید اولیاء حوزه نیز از آنها حمایت کنند تا کمک بیشتری به این عزیزان بشود.
وی با بیان اینکه خانه علت تامه ماندگاری طلاب در قم نیست، تصریح کرد: برخی از طلاب با فراهم شدن شرایط از قم رفته‌اند و خانه‌های خود را یا اجاره داده‌اند و یا اینکه فروخته‌اند و این خانه‌ها مانعی برای هجرت آنها نبوده است ولی در عین حال باید یک جاذبه‌ای در استان‌ها فراهم شود تا طلاب به موطن خود بازگردند.